Ο ζακχαρώδης (γράφεται και σακχαρώδης) διαβήτης είναι μια πάθηση που, με απλά λόγια, χαρακτηρίζεται από τη συγκέντρωση ζακχάρου στο αίμα.
Ο ελληνικός όρος “διαβήτης” είναι, πλέον, παγκόσμιος και για πολλούς αιώνες χρησιμοποιήθηκε αυτόνομος δίχως τον προσδιορισμό “ζακχαρώδης” και σαφέστατα δεν έχει καμία σχέση με γεωμετρικά όργανα και άλλα ευτράπελα
Ο ζακχαρώδης διαβήτης στην αρχαιότητα ονομαζόταν “Δίψα” ή “Διψάκο”, γιατί οι ασθενείς έπασχαν από ακατάσχετη δίψα και έπιναν συνεχώς νερό.Το β’ αιώνα μ.Χ. ο Έλληνας γιατρός Αρεταίος από την Καππαδοκία θα πρωτοχρησιμοποιήσει τον όρο “διαβήτη” από το ρήμα “διαβαίνω”,
γιατί, λόγω της πολυουρίας, το νερό που έπινε ο ασθενής “διάβαινε”, αποβαλλόταν δηλαδή, από το σώμα σχεδόν ταυτόχρονα.
Η ονομασία “διαβήτης” χρησιμοποιήθηκε και καθιερώθηκε στη Δύση από τους Λατίνους ως Diabetes.
Mόλις το 1675 ο Αγγλος ιατρός Thomas Willis (1621-1675) θα δοκιμάσει τη γεύση των ούρων και θα διαπιστώσει ότι η γεύση τους είναι “σε υπέροχο βαθμό γλυκά, σαν να είναι ποτισμένα με μέλι ή ζάχαρη”. Ο Thomas Willis προσθέτει το όνομα “Σακχαρώδης” στο Διαβήτη (Diabetes Mellitus < μέλι, γλυκό) και θα προτείνει την κατάποση και γευσιγνωσία των ούρων ως διαγνωστικό μέσο για το ζακχαρώδη διαβήτη.
Έτσι πίνοντας και ξαναπίνοντας τα ούρα θα διαπιστωθεί ότι το σάκχαρο των ούρων είναι γλυκόζη (ταυτόσημη με τη γλυκόζη των σταφυλιών).
Υπάρχουν 4 τύποι σακχαρώδους διαβήτη:
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 (ΣΔτΙ): χαρακτηρίζεται από απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης. Παλιότερα ονομάζονταν νεανικός σακχαρώδης διαβήτης και ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης.• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ΣΔτ2): είναι ο συχνότερος τύπος και χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη διαταραχής της έκκρισης και της δράσης της ινσουλίνης. Παλιότερα ονομάζονταν σακχαρώδης διαβήτης των ενηλίκων και μη ινσουλινοεξαρτώμενος σακχαρώδης διαβήτης.
• Αλλοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη: οφείλονται σε γενετικές διαταραχές των β- κυττάρων, νοσήματα της εξωκρινούς μοίρας του παγκρέατος, φάρμακα, κλπ.• Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης: ορίζεται ως διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων ποικίλης βαρύτητας με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση στην παρούσα εγκυμοσύνη.
Οι παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη είναι οι εξής:
• Δείκτης μάζας σώματος > 30 kg/m2
• Καθιστική ζωή
• Συγγενείς πρώτου βαθμού με διαβήτη
• Γ υναίκες με ιστορικό γέννησης τέκνου > 4 kg
• Γ υναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
• Ιστορικό διαταραγμένης γλυκόζης νηστείας ή/και διαταραγμένης (παθολογικής) ανοχής στη γλυκόζη
• Υπέρταση (αρτηριακή πίεση > 140/90 mmHg) ή ιστορικό λήψης αντιυπερτασικών φαρμάκων
• HDL < 35 mg/dl ή τριγλυκερίδια νηστείας > 250 mg/dl
• Καταστάσεις που σχετίζονται με αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη (σοβαρού βαθμού
παχυσαρκία, μελανίζουσα ακάνθωση)
• Ιστορικό καρδιοαγγειακού επεισοδίου
Οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές του ψηλού ζάχαρου στο αίμα και του διαβήτη
Η μακρόχρονη παρουσία ψηλής γλυκόζης στο αίμα, δημιουργεί σοβαρές αλλοιώσεις στα αιμοφόρα αγγεία.
Οι κίνδυνοι που μπορεί να προκληθούν :
καρδιακή προσβολή,
εγκεφαλικό επεισόδιο,
ακρωτηριασμοί,
νεφρική ανεπάρκεια,
τύφλωση,
νευροπάθεια και
σεξουαλικά προβλήματα.
Όλα αυτά τα προβλήματα που προκαλούνται βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα λόγω ψηλής γλυκόζης στο αίμα,
μπορούν να προληφθούν και να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά.
Πηγή: 24grammata, Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων.
